zaterdag 13 september 2025 - Tijd: Hele dag

Zaterdag 13 september - Westhoek Friesland, Zwarte Haan en Hegewiersterfjild


 

Het Hegewiersterfjild: een prachtige Friese naam voor een even prachtig, maar niet zo bekend gebied en het was ook voor de VBW nog niet eerder onderdeel van een Frieslandbezoek. Het ligt aan de Waddenzeedijk onder Harlingen. Een open gebied dat het hele jaar door rijk is aan vogels: wadvogels, weidevogels en moerasvogels.
Vanuit Wij&Wadvogels – een programma van Vogelbescherming en vele partners om het Waddengebied vitaler te maken voor vogels – is er veel aandacht voor hoogwatervluchtplaatsen zoals het Hegewiersterfjild. Deze hvp’s zijn cruciaal voor allerlei soorten wadvogels zoals Bonte strandloper, Kanoet, Rosse grutto, Wulp en Scholekster. Ze komen er om tweemaal per etmaal bij hoog water te rusten als ze van hun voedselbron zijn afgesneden.
Een hoogwatervluchtplaats dient rustig én veilig te zijn. Het is belangrijk dat het er open is, want wadvogels hebben ruim zicht nodig op de omgeving. Zulke plekken zijn schaars. Hoogwatervluchtplaatsen zijn te vinden op zowel hoge zandplaten op het wad, als binnendijkse gebieden, niet ver van de Waddenzee, zoals het Hegewiersterfjild.

De kwelder bij Westhoek is eveneens een onmisbare hoogwatervluchtplaats voor wadvogels aan de Friese Waddenkust. Het leven op het wad wordt bepaald door de dynamiek van hoog- en laagwater. Zodra het wad bij hoogwater onder water loopt, verplaatsen tienduizenden vogels zich naar de hoger gelegen kwelder om te rusten. Zo benutten vogels als Rosse grutto, Kanoet en Bonte strandloper de periode van laagwater om voedsel op het drooggevallen wad te zoeken. Bij hoogwater is dit lastig, dus dan rusten ze uit op ‘hoogwatervluchtplaatsen’ zoals op de kwelder bij Westhoek. Rust is voor vogels zeer belangrijk om voldoende energie te behouden om warm te blijven en om te kunnen wegtrekken richting West-Afrika.

We hopen in gunstige omstandigheden iets van deze dynamiek en de grote aantallen vogels mee te maken. De kunst is dan om tussen die vele vogels nog een aantal leuke soorten te vinden.

Zwarte Haan is zonder meer een van de meest toegankelijke locaties in het waddengebied om goed vogels te kijken. Vooral bij opkomend tij kunnen hier grote aantallen wadvogels komen ‘overtijen’. Hier zie je net als bij Westhoek duizenden vogels bij elkaar. Ook voor eenden soorten zoals de Bergeend is dit de plek om te ruien. Dan kunnen hier zo maar vele tienduizenden Bergeenden vertoeven. Maar ook voor roofvogels zoals de Slechtvalk en Bruine kiekendief kun je hier prima terecht. De massa aan vogels is indrukwekkend, helemaal wanneer alle vogels zich tegelijk verzamelen en terugtrekken op een hoger stuk kwelder. Dit zwermen kan hallucinerend mooi zijn en is absoluut één van de highlights van het waddengebied.
Beste tijd: Het is het hele jaar door prachtig maar vooral in de nazomer van augustus t/m oktober de beste tijd om er te zijn. Dan verzamelen zich duizenden Kluten, tienduizenden Bergeenden en vele andere strandlopers.

Afhankelijk van de beschikbare tijd bezoeken we nog een of meer locaties aan de Friese IJsselmeerkust, waar we kans maken op leuke aantallen Reuzensterns en doortrekkende steltlopers.

Je kunt je voor deze excursie opgeven bij Roel Pannekoek (rgpannekoek@gmail.com of 06-42940159).

Het maximum aantal deelnemers per excursie op 16 vastgesteld (4 auto’s).Graag ook aangeven of je evt. wil chaufferen. De chauffeurs ontvangen € 0,23 per kilometer die door de meereizende deelnemers wordt betaald. Deelnemers krijgen na afloop van de excursie een mail met het verzoek het bedrag over te maken.