Verslag 2004
Door: Adrie Hottinga

Op 17 september was het zover; acht vogelaars van de Noord-Veluwe popelden om in het vliegtuig te stappen om de vogeltrek te beleven op het zuidelijkste puntje van Europa. Wederom had Harry (van Diepen) een vogelreis georganiseerd en voor zover ik mijn archieven op orde heb, de tiende vogelreis. Dus voor Harry een jubileum en voor ons als deelnemers een nieuwe uitdaging om een voor ons alleen uit de literatuur en internet bekend gebied in Europa te bezoeken. Het doel van deze vogelreis was om trekvogels te herkennen en een indruk te krijgen van de aantallen overtrekkende vogels die van het vasteland van Europa in Afrika overwinteren. We zijn aan onze trekken gekomen; dat is zeker. Harry verdient een pluim voor de voorbereiding van deze vogelreis, want zonder deze goede voorbereiding  was veel kostbare tijd verloren gegaan en hadden wij minder interessante gebieden kunnen bezoeken. Veel indrukken zijn op ons netvlies geprint en opgeslagen tussen onze oren. Het reisverslag moet nog geschreven worden, maar uw scribent heeft bijna een boekje volgeschreven van alle waarnemingen en informatie die dit weekje vogelen heeft opgeleverd.

Tarifa en Gibraltar zijn bekend om de waarnemingen van grote aantallen overtrekkende vogels, maar ook het nabijgelegen kurkeikenreservaat, met de fraaie Spaanse naam Los Alcornocales, mag er zijn. Uren kun je hier ronddwalen en genieten van het wijdse landschap, de exploitatie van kurkeiken, beekdalletjes en natuurlijk van de grote aantallen Vale gieren op de rotswanden. Tarifa ligt in de provincie Cadiz op slechts geringe afstand van Tanger in Afrika en de vogels moeten hier de Straat van Gibraltar oversteken. Tarifa is vooral bekend vanwege de oversteek van roofvogels en ooievaars; het is geen goed punt voor de observatie van zangvogels. De Straat van Gibraltar is ook van groot belang voor trekkende zeevogels. Het hele kustgebied heeft belangrijke gebieden voor migrerende roof- en zangvogels, overwinterende zeevogels, trekkende steltlopers en overige watervogels, waarvoor ook in de wintermaanden dit gebied belangrijk is.

Onze dagindeling

Hostal El Levante heeft meerdere pensionblokken waar prima overnacht kan worden. Ik sliep in het ‘vroegop’ pension (plus Erik Murris en Rudie Heideveld) en tijdens het Spaanse hanengekraai zetten wij koers richting Tarifa beach. Een bijzonder interessant strand met uitlopers van enkele riviertjes. Op de grens van zoet en zout is een brak milieu waar wij veel soorten steltlopers konden waarnemen. Het ochtendkrieken is hier een geweldige belevenis; foeragerende Kleine zilverreigers in het rivierdal, foeragerende steltlopers en enkele duizenden Koereigers die vanaf hun slaapplaats de graslanden betrekken om bij het weidend vee insecten te zoeken en dan ook nog vele foeragerende Pijlstormvogels op zee. En dan natuurlijk ook de Audouin’s meeuwen en meerdere soorten sterns op het strand. Ook de morgen met de doortrek van Duinpiepers zal ik niet gauw vergeten.

Graszangers en Cetti zangers begeleiden de terugtocht naar het ontbijt in El Levante, waar wij onze reisgenoten in de tuin begroeten; Jan van Dijk, Gertjan Blankena en Harry van Diepen en later Astrid Velthuizen en Margriet Maan. Na het ontbijt is dit achttal weer compleet en concentreert zich op de trek in de tuin van El Levante, terwijl de Bijeneters foerageren in een weiland binnen het bereik van onze observatiepost en Cetti zanger en Kleine zwartkoppen hun indringende getetter regelmatig laten horen. De trek van arenden was indrukwekkend en wij waren bevoordeeld door de oostenwind die deze week aanwezig was en de vogels dwong om langs de kust te trekken. In het reisverslag zullen wij anekdotes opnemen over de trekkende Witte- en Zwarte ooievaars.

Na de trektelling tot na de lunch te velde vetrokken wij naar Los Alcornales om gieren te observeren, maar ook om een indruk te krijgen van dit grootste kurkeikenreservaat van Europa. Naast dit indrukwekkende reservaat hebben wij ook La Janda bezocht, een groot landbouwgebied waar rijst en katoen wordt verbouwd. Dit gebied is enkele decennia geleden ontwaterd ten behoeve van de landbouw, maar nu zijn er weer plannen om dit gebied weer in te richten ten behoeve van de natuur. Wij beleefden hier een spectaculair moment; terwijl wij door het gebied reden zagen wij al Boerenzwaluwen, maar wij konden niet bevroeden dat wij tijdens zonsondergang omringd werden door vele duizenden Boerenzwaluwen die in het riet van de watergangen overnachten tussen de Kwakken en vele honderden Gele kwikstaarten die hier pleisterden. Een bijzonder boeiend gebied dat ogenschijnlijk via het kaartbeeld weinig te bieden had.

Epiloog

Tarifa, het voor ons bekende puntje van Europa heeft veel te bieden tijdens de trek in september. De bijgevoegde daglijst van 23 september geeft een indruk van een morgen tellen in de tuin van El Levante. In het reisverslag zal een complete weergave verschijnen van alle waarnemingen en van onze belevenissen tijdens een weekje Tarifa.

Inlichtingen: Adrie Hottinga – tel. 0578-631459, e-mail: a.hottinga@planet.nl